Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua thực phẩm hữu cơ của người tiêu dùng tại TP.HCM

Abstract

Mục tiêu của nghiên cứu này nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua thực phẩm hữu cơ. Đầu tiên, thang đo “quan tâm về an toàn thực phẩm” và thang đo ‘quan tâm về sức khỏe” từ hai thang đo đơn hướng khác nhau bị gộp chung thành một thang đo mới “quan tâm về an toàn và sức khỏe”. Kết quả nghiên cứu cho thấy, tất cả các yếu tố trong mô hình đề xuất đều có tác động đến ý định mua thực phẩm hữu cơ . Trong đó quan tâm về an toàn và sức khỏe có tác động mạnh nhất (Beta = 0,426 ), cảm nhận về giá có tác động mạnh thứ 2 (Beta=- 0,172), tiếp theo là quan tâm về môi trường ( Beta = 0,157) và cuối cùng là cảm nhận về chất lượng (Beta=0,140). Riêng cảm nhận về giá có tác động ngược chiều , các yếu tố còn lại có tác động cùng chiều với ý định mua thực phẩm hữu cơ. Không có sự khác biệt về giới tính và trình độ, tuy nhiên lại có sự khác biệt về tuổi cụ thể là nhóm tuổi trên 35 có ý định mua thực phẩm hữu cơ cao hơn nhóm tuổi dưới 25 và có sự khác biệt về thu nhập cụ thể là nhóm người có thu nhập 9-15 triệu có ý định mua thực phẩm hữu cơ cao hơn nhóm người có thu nhập 4-8 triệu. Tại thị trường TPHCM, tình hình thực phẩm Trung Quốc kém chất lượng, thực phẩm được tiêm hóa chất độc hại tràn lan trên diện rộng đã gây ra vô số sự cố đáng tiếc cho sức khỏe người tiêu dùng, giờ đây việc lựa chọn thực phẩm trong sinh hoạt hàng ngày trở nên “áp lực” và “ khó khăn” vô cùng .“Đảm bảo an toàn thực phẩm để bảo vệ sức khỏe giống nòi” trở thành phương châm mà Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc huy động trên khắp cả nước, điều này xuất phát từ tâm tư nguyện vọng của người dân. Kết quả nghiên cứu kết luận quan tâm về an toàn và sức khỏe ảnh hưởng mạnh mẽ đến ý định mua thực phẩm hữu cơ của người tiêu dùng là hoàn toàn phù hợp với tình hình trên địa bàn và nghiên cứu trước của 61 Chang và cộng sự năm 2015. Ngoài ra, với trình độ dân trí ngày càng tiến bộ, người tiêu dùng bắt đầu có ý thức hơn trong việc bảo vệ môi trường sống và tinh tế hơn trong việc lựa chọn thực phẩm có chất lượng , quan tâm về môi trường và cảm nhận về chất lượng vì thế có ảnh hưởng đến ý định mua thực phẩm hữu cơ, điều này được tìm thấy trong nghiên cứu của Nguyễn Thị Mỹ Hạnh năm 2014 và nghiên cứu Kulikovski & Agolli năm 2010. Cuối cùng giá cả là một yếu tố mới được kiểm tra cho thấy có tác động ngược chiều với ý định mua ,với những ưu điểm vượt trội so với thực phẩm thông thường, các mặt hàng hữu cơ được niêm yết trên thị trường với mức giá khá cao, những năm đầu phát triển,còn có quan điểm cho rằng đây chỉ là loại thực phẩm dành cho giới thượng lưu, mặc dù giai đoạn gần đây cùng với sự gia tăng thu nhập và nhận thức sức khỏe, người tiêu dùng đã dần dần chấp nhận “tiến nào của đấy’, nhưng mức giá phải trả cho thực phẩm hữu cơ vẫn còn là một trong những rào cản cho sự phát triển của nghành hàng này. Kết quả nghiên cứu cũng phản ánh nhóm người có độ tuổi cao và thu nhập ổn định thường sẽ có ý định mua thực phẩm hữu cơ nhiều hơn nhóm người trẻ tuổi và có thu nhập thấp. Tác giả đề xuất một số hàm ý rút ra kết quả nghiên cứu cho các nhà quản trị.