Ảnh hưởng của tính độc lập và trách nhiệm của kiểm toán viên đến khoảng cách kỳ vọng kiểm toán – Nghiên cứu thực nghiệm tại Việt Nam

Abstract

Kết quả khảo sát cho thấy có sự tồn tại AEG ở Việt Nam liên quan đến tính độc lập và trách nhiệm của KTV. Về tính độc lập của KTV, nhóm KTV tin rằng, các dịch vụ phi kiểm toán, doanh thu từ một một một khách hàng lớn hơn hoặc bằng 10 % tổng doanh thu của doanh doanh nghiệp kiểm toán nghiệp kiểm toán nghiệp kiểm toán nghiệp kiểm toán nghiệp kiểm toán và mong muốn giữ giữ khách hàng quan trọng không làm ảnh hưởng đáng kể đến tính độc lập của KTV. Ngược lại, nhóm người sử dụng BCTC tin tưởng rằng những yếu tố đó sẽ làm ảnh hưởng đáng kể đến tính độc lập của KTV. Có thể giải thích cho điều này bởi Lý thuyết đại diện và Lý thuyết thông tin bất cân xứng, người sử dụng không trực tiếp tham gia vào quá trình kiểm toán BCTC của KTV, do đó họ thấy rằng các nhân tố đó có mức độ đe dọa cao hơn đến tính độc lập. Về trách nhiệm của KTV, nhóm người sử dụng BCTC đã quy trách nhiệm cho KTV tương đối cao, họ cho rằng KTV phải chịu trách nhiệm về việc phát hiện ra tất cả gian lận trong đơn vị được kiểm toán, chịu trách nhiệm nếu doanh nghiệp này phá sản do gian lận cũng như là phải đưa ra tất cả những cảnh báo về rủi ro có thể xảy ra. Điều này là không phù hợp với các yêu cầu của chuẩn mực kiểm toán và các quy định liên quan, đồng thời nó cũng nằm ngoài khả năng thực hiện của KTV. Bên cạnh đó, nhóm người sử dụng BCTC cũng quy trách nhiệm cho KTV về việc kiểm tra sự đầy đủ và tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ của đơn vị đƣợc kiểm toán, trong khi thực tế đây là trách nhiệm của Ban giám đốc doanh nghiệp. Điều này được lý giải bởi Lý thuyết niềm tin tín thác, người sử dụng BCTC có kỳ vọng cao hơn về trách nhiệm của KTV do hiểu biết còn hạn chế và nhận thức chưa đầy đủ về trách nhiệm của KTV trong kiểm toán BCTC.