Tác động của rủi ro và cạnh tranh lên khả năng sinh lời của Ngân hàng Việt Nam

Abstract

Ngành ngân hàng Việt Nam đã trải qua nhiều lần tái cấu trúc ngân hàng với mục đíc tạo môi trường cạnh tranh hiệu quả hơn và nâng cao mức độ ổn định trong hệ thống, trong khi đó tác động của cạnh tranh và quản trị rủi ro đến khả năng sinh lời của ngành ngân hàng chưa được nghiên cứu sâu trong học thuật. Bài nghiên cứu này đóng góp vào nền tảng tổng quan các nghiên cứu thực nghiệm bằng cách đo lường tác động của rủi ro và cạnh tranh lên khả năng sinh lời của ngành ngân hàng Việt Nam (bao gồm ngân hàng nhà nước, ngân hàng cổ phần trong giai đoạn từ năm 2005 đến 2015 bằng cách sử dụng mô hình GMM (Generalized Method of Moment). Kết quả cho thấy rằng rủi ro được đo ằng dự phòng rủi ro tín dụng trên tổng dư nợ có tác động đến khả năng sinh lời của ngân hàng, kết quả này là không vững hi thay đổi ch số đo lường rủi ro. Trong hi đó các khía cạnh khác nhau về sự cạnh tranh trong ngành tác động khác nhau lên hiệu quả kinh doanh của ngân hàng. Cụ thể, khi khả năng cạnh tranh được đo bằng năng lực về giá (sự kiểm soát và điều khiển giá thị trường, giữ được mức độ chênh lệch giá đầu vào đầu ra cao) cho thấy ngân hàng càng có năng lực về giá càng cao thì có khả năng sinh lời càng lớn Trong khi đó, việc các ngân hàng sử dụng chính sách giảm lãi suất để chiếm lĩnh thị phần trong khi sản phẩm dịch vụ không có nhiều khác biệt trong cạnh tranh lại làm giảm khả năng sinh lời của ngân hàng do mức độ cạnh tranh vẫn rất gay gắt giữa các ngân hàng lớn. Bài nghiên cứu cũng chỉ ra rằng khả năng sinh lời của ngân hàng Việt Nam bị tác động bởi quy mô, chi phí nhân sự, sự phát triển của thị trường chứng khoán và lạm phát. Bài nghiên cứu cũng cung cấp gợi ý cho các nhà quản lý ngành ngân hàng Việt Nam.