Ảnh hưởng của vốn xã hội tới thu nhập hộ gia đình nông thôn Việt Nam

Abstract

Luận văn sử dụng bộ dữ liệu tiếp cận nguồn lực hộ gia đình (VARHS) năm 2014 để nghiên cứu mối quan hệ giữa vốn xã hội và thu nhập trung bình của các hộ gia đình nông thôn Việt Nam. Bài viết sử dụng ba mô hình: mô hình hồi quy OLS với biến vốn xã hội đơn giản, mô hình hồi quy OLS đầy đủ với biến vốn xã hội gồm bốn thành phần chính và mô hình hồi quy với biến công cụ là biến niềm tin giữa con người, các hộ gia đình với nhau. Biến phụ thuộc trong nghiên cứu là thu nhập trung bình của hộ gia đình, biến độc lập là các nhóm biến về vốn xã hội như: tổng số tổ chức mà hộ có thành viên tham gia, tính đồng nhất của một trong ba tổ chức quan trọng nhất đối với hộ, mật độ tham gia vào tổ chức mà hộ có thành viên tham gia lâu nhất, đóng góp tiền mặt vào tổ chức; các nhóm biến về đặc điểm hộ gia đình như: quy mô hộ gia đình, tuổi của chủ hộ, trình độ học vấn của chủ hộ, nghề nghiệp chính của chủ hộ, số năm đi học trung bình của lực lượng lao động trong hộ, tổng diện tích đất của hộ gia đình và nhóm biến về các khu vực trong bộ dữ liệu. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng vốn xã hội là biến bị nội sinh và có ảnh hưởng tới thu nhập trung bình của hộ. Các thành phần của vốn xã hội như số tổ chức hộ tham gia, mật độ tham gia thường xuyên, tính đồng nhất về nghề nghiệp trong tổ chức quan trọng đối với hộ và số tiền đóng góp vào tổ chức đều có tác động đến thu nhập hộ gia đình. Nghiên cứu còn cho thấy rằng đặc điểm vốn con người và vật thể của hộ gia đình còn có vai trò quyết định đến thu nhập của hộ. Cụ thể, số năm đi học trung bình của lực lượng lao động, tổng diện tích đất của hộ có tác động tích cực đến thu nhập trung bình của hộ gia đình. Bên cạnh đó, nếu chủ hộ có nghề nghiệp chính là sản xuất nông nghiệp thì thu nhập của hộ thấp hơn thu nhập của hộ có chủ hộ làm phi nông nghiệp, quy mô của hộ gia đình có tác động tiêu cực đến thu nhập trung bình của hộ. Ngoài ra, những hộ nằm ở những khu vực khác nhau cũng có mức thu nhập trung bình của hộ khác nhau. So với Đồng bằng sông Cửu Long thì tất cả các vùng đều có thu nhập thấp hơn.