Ảnh hưởng của chính sách tiền tệ thông qua lãi suất và độ dốc trái phiếu đến khả năng sinh lời của ngân hàng thương mại Việt Nam

Abstract

Bài nghiên cứu này đánh giá ảnh hưởng của chính sách tiền tệ cụ thể là lãi suất và đường cong lợi suất ảnh hưởng đến khả năng sinh lời của NHTM tại Việt Nam, sử dụng dữ liệu bảng với mẫu đến từ 24 NHTM tại Việt Nam từ 2006-2016 với 264 quan sát. Sử dụng phương pháp ước lượng moment tổng quát– GMM nhằm khắc phục các lỗi về tự tương quan, phương sai thay đổi, các biến nội sinh nên kết quả ước lượng được cũng sẽ không chệch, tạo tính vững và kết quả có hiệu quả trong kiểm soát các vấn đề về nội sinh với bộ dữ liệu thu thập từ 2006-2016 theo kỳ quan sát năm, nhằm tìm ra các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sinh lời của Ngân hàng. Các ước lượng về ma trận hiệp phương sai được điều chỉnh theo sai số chuẩn này là phù hợp, các vấn đề về phương sai thay đổi, tự tương quan thuộc cháo hay tự tương quan nội sinh đều kiểm soát, cỡ mẫu N > T phù hợp với phương pháp GMM được đảm bảo đóng góp bằng chứng thực nghiệm là tin cậy. Kết quả nghiên cứu cho thấy tồn tại bằng chứng thực nghiệm chính sách tiền tệ có tác động đến khả năng sinh lời của NHTM tại Việt Nam cụ thể hơn có mối quan hệ phi tuyến giữa lãi suất, đường cong lợi suất trái phiếu đến thu nhập ngoài lãi, thu nhập lãi thuần, dự phòng rủi ro tín dụng và tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản. Đây là mối quan hệ đổi chiều, ban đầu khả năng sinh lời của ngân hàng tăng cùng chiều với lãi suất, đến một mức lãi suất cao nhất định thì lãi suất tăng lên, khả năng sinh lời của ngân hàng giảm. Cụ thể lãi suất ngắn hạn với độ dốc của đường cong lợi suất tác động tới tỉ số lợi nhuận ròng trên tài sản (ROA), thu nhập lãi thuần (NIM), tỷ lệ dự phòng rủi ro tín dụng (PTT) là cùng chiều hướng hình U ngược, trong khi tác động tới thu nhập ngoài lãi (NNIM) là hình chữ U.