Ảnh hưởng của cấu trúc hệ thống kế toán chi phí đến chất lượng thông tin chi phí - Nghiên cứu tại các doanh nghiệp sản xuất trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh

Abstract

Luận văn được thực hiện nhằm mục tiêu xem xét mối quan hệ ảnh hưởng giữa thiết kế cấu trúc hệ thống kế toán chi phí (mà chủ yếu tập trung vào các vấn đề liên quan đến chi phí dựa trên cơ sở hoạt động) và chất lượng thông tin chi phí được sử dụng để đưa ra quyết định (trong nghiên cứu này, thuật ngữ “ra quyết định” được sử dụng theo một nghĩa rộng bao gồm các hoạt động như lập kế hoạch và kiểm soát). Mô hình nghiên cứu được kế thừa từ nghiên cứu của Cohen and Kaimenaki (2011) bao gồm 2 khái niệm “Cấu trúc hệ thống kế toán chi phí” và “Chất lượng thông tin chi phí” với 12 biến thành phần, thông qua 8 giả thuyết nghiên cứu lớn (8 mô hình con) và 64 biến quan sát. Các phương pháp được sử dụng trong nghiên cứu gồm: thực hiện tham khảo ý kiến của người hướng dẫn khoa học và tham vấn ý kiến 05 chuyên gia nhằm điều chỉnh, bổ sung hoặc loại bỏ các biến quan sát không phù hợp cho thang đo; gửi bảng câu hỏi trực tiếp và khảo sát online qua email hoặc mạng xã hội Facebook đến các đối tượng khảo sát tại các doanh nghiệp sản xuất trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh. Bộ dữ liệu với 200 mẫu đưa vào phân tích hồi quy được thiết lập với công cụ xử lý dữ liệu SPSS 22. Kết quả cho thấy thang đo kế thừa từ Cohen and Kaimenaki (2011) là phù hợp, các phân tích chỉ ra mức độ ảnh hưởng của đặc tính cấu trúc hệ thống kế toán chi phí (mức độ chi tiết của thông tin kế toán chi phí, khả năng phân loại chi phí theo ứng xử, phạm vi phân tích để kiểm soát, đánh giá những biến động chi phí và tần suất cung cấp thông tin kế toán chi phí cho nhà quản trị) đến chất lượng thông tin chi phí (tính thích hợp, chính xác, kịp thời, cập nhật, tương thích (đáp ứng nhu cầu), tổng hợp, đáng tin cậy, hữu ích) tại các doanh nghiệp trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, “khả năng phân loại chi phí theo ứng xử” không được tìm thấy có ý nghĩa trong mô hình hồi quy với biến phụ thuộc là tính tương thích và tổng hợp của thông tin chi phí.