Sinh kế bền vững cho người dân bị giải tỏa thuộc dự án tổ hợp hóa dầu Miền Nam tại xã Long Sơn, Thành phố Vũng Tàu

Abstract

Luận văn nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến sinh kế người dân bị thu hồi đất, phương pháp triển khai cũng như các quy định hỗ trợ ổn định cuộc sống và tìm kiếm việc làm của chính quyền đối với người dân, những vấn đề bức xúc hiện nay của người dân sau khi bị thu hồi đất. Nghiên cứu này sử dụng cẩm nang về tái định cư của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) và khung phân tích sinh kế bền vững do Cơ quan phát triển quốc tế Vương quốc Anh (DFID) xây dựng, để phân tích, nhận định các yếu tố chính ảnh hưởng sinh kế của người dân bị thu hồi đất tại dự án Tổ hợp hóa dầu Miền Nam tại xã Long Sơn, Thành phố Vũng Tàu. Tác giả tập trung nghiên cứu các số liệu về bồi thường tái định cư, các số liệu khảo sát và phỏng vấn thực tế từ các hộ dân bị thu hồi đất, để nhận định sự khác biệt giữa các chính sách tái định cư, cách thức tổ chức thực hiện của chính quyền, sự phối hợp của chủ dự án, cũng như sự tiếp cận của người dân trong giai đoạn khôi phục sinh kế. Kết quả nghiên cứu cho thấy chính sách tái định cư được thực thi theo hướng bồi thường ngang giá trị tài sản hiện có của người dân và có chính sách hỗ trợ để ổn định cuộc sống. Tuy nhiên trong công tác tổ chức thu hồi đất còn rất thụ động, chủ yếu tập trung theo các quy trình, thủ tục hành chính, chưa đánh giá tác động sinh kế, chưa đưa ra phương án để phục hồi sinh kế, chưa đánh giá hết các yếu tố ảnh hưởng sinh kế (môi trường tự nhiên, biến động nghề nghiệp, mức độ thích nghi), chưa có định hướng việc sử dụng hiệu quả số tiền được bồi thường, chưa chú trọng quan tâm việc chuyển đổi nghề nghiệp, việc hỗ trợ ổn định cuộc sống trong thời gian chưa tìm kiếm được việc làm; việc kiểm tra, giám sát kết quả chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm của người dân; chưa có cam kết rõ ràng của chủ dự án trong việc tiếp nhận lao động bị thu hồi đất. Qua đó, luận văn đưa ra một số kiến nghị cần điều chỉnh, bổ sung, nhằm góp phần hạn chế những tác động tiêu cực và hỗ trợ khôi phục, ổn định sinh kế của người dân bị thu hồi đất đối với dự án này và cả trong thời gian sắp tới.