Các yếu tố ảnh hưởng đến gian lận báo cáo tài chính của các doanh nghiệp niêm yết trên sở giao dịch chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh

Abstract

Tác giả sử dụng thông tin trong báo cáo tài chính (BCTC) trước và sau kiểm toán của các công ty niêm yết trên sàn chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh để đánh giá thực trạng sai lệch lợi nhuận trước và sau kiểm toán; xác định các tỷ số tài chính có sự khác nhau giữa hai nhóm công ty có khả năng gian lận và không gian lận; xác định những chỉ số tài chính có ý nghĩa dùng để phát hiện khả năng gian lận BCTC. Kết quả nghiên cứu cho thấy: (1) tồn tại hai chỉ số tài chính có trung bình khác biệt giữa mẫu công ty có khả năng gian lận và không gian lận là lợi nhuận sau thuế trên doanh thu và khoản phải thu ngắn hạn trên doanh thu; (2) xác định được 3 chỉ số tài chính gồm doanh thu trên tổng tài sản, lợi nhuận sau thuế trên doanh thu, hoàng tồn kho trên tổng tài sản là những chỉ số tài chính có ý nghĩa thống kê trong việc phát hiện gian lận BCTC.