Quản lý thu thuế thông qua mối quan hệ giữa kế toán tài chính và kế toán thuế

Abstract

Luận án nghiên cứu mối quan hệ giữa KTTC & KTT ảnh hưởng đến công tác quản lý thu thuế tại Việt Nam. Trong mối quan hệ giữa KTTC & KTT (kế toán tài chính và kế toán thuế) trong đề tài, về nội dung KTT, đề tài chỉ nghiên cứu KTT đối với Doanh nghiệp chịu sự tác động của các qui định trong hệ thống thuế hiện hành. Về thuế, đề tài chủ yếu tập trung nghiên cứu về thuế thu nhập doanh nghiệp. Về KTTC, đề tài tập trung phân tích báo cáo tài chính (BCTC), chủ yếu là bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh, các căn cứ tính thuế phát sinh khác biệt với kế toán. Trong nội dung quản lý thu thuế đề tài tập trung phân tích các qui định liên quan đến: (1) thời gian và chi phí về tính thuế, khai thuế đối với người nộp thuế; và (2) việc ấn định thuế, kiểm tra thuế, thanh tra thuế và xử lý vi phạm pháp luật về thuế đối với cơ quan thuế. Trên cơ sở nghiên cứu các yếu tố làm phát sinh chênh lệch giữa LNKTTT & TNCT, luận áncủng cố và làm rõ hệ thống lý thuyết về mức độ khác nhau giữa KTTC & KTT cùng với sự tác động của khác biệt này đến hiệu quả QLTT tại Việt Nam; bổ sung, củng cố và hoàn thiện lý thuyết quản lý rủi ro trong quản lý thuế và phân tích BCTC doanh nghiệp phục vụ hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế. Luận án gợi ý về mặt chính sách theo hướng: “Hạn chế sự khác biệt giữa KTTC & KTT nhưng vẫn đảm bảo được mục tiêu riêng có của từng hệ thống, hướng đến công tác quản lý thu thuế đạt được hiệu quả tốt nhất”. Xuất phát từ những ảnh hưởng do phát sinh các chênh lệch giữa LNKTTT & TNCT, thậm chí là thu nhập tính thuế (TNTT) đến khác biệt giữa KTTC & KTT trong công tác quản lý thu thuế, tác giả đã khuyến nghị và đề xuất các giải pháp nhằm liên kết, hài hòa giữa kế toán và thuế để hạn chế mức độ khác nhau này nhưng vẫn đảm bảo được các mục tiêu riêng có của từng hệ thống; gợi ý một số chính sách giảm gánh nặng về thuế nhằm hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam.