Kết nối chính trị và hiệu quả hoạt động của công ty tại Việt Nam

Abstract

Thị trường Việt Nam là thị trường mới nổi, còn trẻ nên khá thu hút số lượng lớn các tập đoàn và các nhà đầu tư nhỏ lẻ, trong và ngoài nước. Sự kết nối chính trị có vai trò rất quan trọng đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Khi công ty có sự kết nối chính trị sẽ được ưu tiên hơn về nắm giữ tiền mặt nhiều hơn các khoản vay dài hạn lớn hơn, chi phí tài chính thấp hơn, doanh thu lớn hơn và chi phí bán hàng thấp hơn. Các công ty hầu hết rằng các kết nối chính trị làm giảm tác động tiêu cực đến giá trị doanh nghiệp của các giao dịch bên liên quan. Từ đó giúp các doanh nghiệp tư nhân và nhà nước tận dụng mối liên hệ chính trị để nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Bài nghiên cứu được thực hiện vì hai lý do: (1) ở Việt Nam chưa có nghiên cứu phổ biến về mối liên hệ chính trị đến hiệu quả hoạt động - một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hoạt động của công ty; (2) đặc điểm nền kinh tế Việt Nam khác biệt rất nhiều so với các nước trên thế giới vì sỡ hữu nhà nước chiếm tỷ trọng cao ở các công ty niêm yết vì vậy bài nghiên cứu này khai thác khía cạnh sự liên hệ chính trị giúp các công ty tận dụng nguồn tài nguyên giúp công ty hoạt động hiệu quả hơn. Mục tiêu của bài nghiên cứu là tiến hành kiểm tra mối quan hệ giữa sự liên quan chính trị (Polcon) và thành quả doanh nghiệp. Đầu tiên bài nghiên cứu ước lượng bằng phương pháp bình phương nhỏ nhất cho dữ liệu bảng (Pooled OLS). Sau đó kiểm định phương sai thay đổi và tự tương quan nhằm khắc phục những biến khác biệt nhau quá lớn và các biến tự tương quan với nhau. Cuối cùng, bài nghiên cứu sẽ sử dụng phương pháp bình phương nhỏ nhất tổng quát (GLS) nhằm khắc phục nhiều vấn đề trong hồi quy như tự tương quan, phương sai thay đổi và cho ra kết quả thực sự đáng tin cậy. Nghiên cứu này sử dụng phân tích dữ liệu bảng để kiểm tra mối quan hệ giữa các kết nối chính trị và hoạt động của doanh nghiệp tại các công ty niêm yết trên sàn HOSE từ năm 2009 đến năm 2018. Với định nghĩa sự kết nối chính trị ở cấp độ công ty bao gồm nhóm quản lý cấp cao của công ty hay thành viên hội đồng quản trị có các vị trí chính phủ mạnh được liên kết cụ thể với một cấp bậc nhất định trở lên. Những kết nối chính trị này có ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của công ty. Những kết nối như vậy tạo thành vốn chính trị của công ty. Phân tích của của bài nghiên cứu chỉ ra rằng các kết nối chính trị được đề xuất trong nghiên cứu cho thấy mối quan hệ tích cực giữa kết nối chính trị và hoạt động của doanh nghiệp. Kết quả bài nghiên cứu cho thấy rằng các doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp không sỡ hữu vốn nhà nước sử dụng các kết nối chính trị hiệu quả như nhau để nâng cao hiệu quả. Hướng nghiên cứu trong tương lai sẽ được mở rộng về mẫu nghiên cứu, thời gian nghiên cứu để đưa ra kết quả chính xác hơn. Cần thêm biến kiếm soát để không bỏ qua các biến tác động lên hiệu quả hoạt động của công ty. Kết hợp nhiều phương pháp hồi quy khác nhau và kiểm định để tìm ra phương pháp ước lượng phù hợp nhất.