Thông tin bất cân xứng, lựa chọn ngược và rủi ro đạo đức trong thị trường bảo hiểm y tế việt nam năm 2016

Abstract

Luật bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung năm 2014 ban hành nhằm khắc phục những hạn chế bất cập của Luật Bảo hiểm y tế năm 2008, và xây dựng hệ thống bảo hiểm y tế toàn dân bền vững. Để hoàn thành mục tiêu này cần đánh giá lại tác động của thông tin bất cân xứng mà biểu hiện là rủi ro đạo đức và lựa chọn ngược tới việc sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Đối với rủi ro đạo đức nghĩa là người có thẻ bảo hiểm y tế sẽ sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe nhiều hơn mức cần thiết, còn lựa chọn ngược hàm ý rằng người tham gia mua bảo hiểm y tế là người có sức khỏe yếu và có khả năng bị ốm cao. Hệ quả các vấn đề trên là làm chất lượng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế không cao, gây thâm hụt quỹ bảo hiểm y tế. Bằng cách khai thác tính chất đặc trưng của thị trường bảo hiểm y tế Việt Nam, đồng thời sử dụng phương pháp định lượng phù hợp, tác giả có thể đánh giá các ảnh hưởng đã nêu trên. Kết quả cho thấy tác động của rủi ro đạo đức là nghiêm trọng và phụ thuộc vào tuổi, đối với nhóm tham gia mua bảo hiểm y tế tự nguyện thì người cao tuổi có mức độ rủi ro đạo đức cao hơn nhóm trẻ tuổi, còn đối với nhóm tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc thì nhóm trẻ tuổi mức độ cam kết rủi ro đạo đức rõ ràng hơn nhóm cao tuổi. Trong khi đó nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng của tác động của lựa chọn ngược tới thị trường bảo hiểm y tế Việt Nam. Các kết quả của nghiên cứu sẽ góp phần làm cơ sở cho các nhà lập chính sách trong việc hoàn thiện chính sách nhằm xây dựng hệ thống bảo hiểm y tế toàn dân bền vững.