Phân tích rủi ro tín dụng tác động đến lợi nhuận của các ngân hàng TMCP Việt Nam (giai đoạn 2010-2019)

Abstract

Mục tiêu của nghiên cứu nhằm đánh giá thực nghiệm tác động của rủi ro tín dụng lên lợi nhuận của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam. Nghiên cứu xem xét các biến số liên quan đến hoạt động cho vay để xác định các yếu tố kinh tế vĩ mô và đặc trưng ngân hàng ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính ngân hàng trong giai đoạn 10 năm (2010– 2019). Điều tra thực nghiệm sử dụng thước đo lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) và lợi nhuận trên tài sản (ROA) làm biến giải thích để thể hiện hiệu quả của các ngân hàng; trong khi tỷ lệ nợ xấu, đòn bẩy tài chính, quy mô ngân hàng, tỷ lệ dư nợ trên vốn huy động, lạm phát và tăng trưởng GDP làm các biến giải thích. Dữ liệu nghiên cứu được lấy từ các báo cáo thường niên và báo cáo tài chính của ngân hàng. Nghiên cứu sử dụng phương pháp OLS gộp, FEM, REM và sau đó, chọn mô hình FEM làm mô hình thích hợp. Kết quả thực nghiệm cũng chỉ ra các khiếm khuyết trong mô hình hồi quy cơ bản (OLS, FEM và REM) gồm phương sai thay đổi và tự tương quan, làm cho ước lượng mô hình hồi quy không đáng tin cậy. Vì vậy, theo Driscoll và Kraay (1998), tác giả đề xuất mô hình hồi quy với phương pháp sai số tiêu chuẩn Driscoll-Kraay nhằm giải quyết vấn đề tự tương quan và phương sai thay đổi, đảm bảo kết quả ổn định, đáng tin cậy. Tỷ lệ nợ xấu có tác động ngược chiều đáng kể đến lợi nhuận của các ngân hàng. Ngoài ra, tỷ lệ dư nợ trên vốn huy động, tăng trưởng GDP và lạm phát có tác động cùng chiều đáng kể đến lợi nhuận của ngân hàng. Nhìn chung, các yếu tố đặc trưng ngân hàng và các yếu tố kinh tế vĩ mô có tác động đáng kể đến lợi nhuận của ngân hàng.