Ảnh hưởng của áp lực giảm ngân sách về thời gian kiểm toán đến tính độc lập và sự hoài nghi nghề nghiệp của kiểm toán viên tại TP.HCM

Abstract

Áp lực giảm ngân sách về thời gian đang là vấn đề nhận được sự quan tâm rất lớn trong các doanh nghiệp kiểm toán. Khối lượng công việc của các doanh nghiệp kiểm toán rất lớn nhưng thời gian dành cho các cuộc kiểm toán ngày càng giảm do số lượng khách hàng ngày càng tăng và phần lớn khối lượng công việc chỉ dồn vào 1 khoản thời gian ngắn (thông thường là từ tháng 12 đến cuối tháng 3) nhưng số lượng kiểm toán viên tăng không tương xứng. Điều này đã làm ảnh hưởng đến chất lượng kiểm toán mà cụ thể là tổn hại đến tính độc lập và thái độ hoài nghi nghề nghiệp. Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chứng minh giảm thời gian kiểm toán đưa đến giảm đính độc lập và hoài nghi nghề nghiệp như Chiang (2016); R Monoarfa & H Dama (2018); Andi & Stephanie (2019)… Tại Việt Nam, áp lực giảm thời gian kiểm toán là rất lớn đã xảy ra tại các doanh nghiệp kiểm toán, tuy nhiên cho đến nay, vẫn chưa có nghiên cứu nào tập trung vào chủ đề này. Do đó, tác giả chọn đề tài ảnh hưởng của áp lực giảm ngân sách về thời gian kiểm toán đến tính độc lập và sự hoài nghi nghề nghiệp của kiểm toán viên (KTV) làm đề tài nghiên cứu của mình. Nghiên cứu này xem xét liệu áp lực giảm ngân sách về thời gian kiểm toán có ảnh hưởng đến tính độc lập và đưa đến ảnh hưởng đến thái độ hoài nghi nghề nghiệp của các KTV tại VN hay không. Phương pháp được sử dụng là phương pháp hỗn hợp, trong đó, định tính kết hợp với định lượng. Dựa trên các nghiên cứu trước và lý thuyết nền tảng, tác giả sử dụng mô hình, phát triển giả thuyết nghiên cứu. Phương pháp định tính được sử dụng để hiệu chỉnh thang đo phù hợp với nghiên cứu tại VN, sau đó phương pháp định lượng sử dụng để kiểm định mô hình và giả thuyết nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu cho thấy giảm ngân sách thời gian kiểm toán ảnh hưởng đến tính độc lập của kiểm toán viên- (AI), biến này là trung gian mối quan hệ giữa áp lực ngân sách thời gian- (TBP) và sự hoài nghi nghề nghiệp- (PS). Kết quả nghiên cứu cho thấy, các kiểm toán viên ở TP HCM, người chịu áp lực giảmngân sách thời gian kiểm tóa sẽ có xu hướng giảm tính độc lập và dẫn đến giảm sự hoài nghi nghề nghiệp. Nghiên cứu này đóng góp về mặt lý luận chứng minh áp lực ngân sách thời gian ảnh hưởng đến tính độc lập và sự hoài nghi nghề nghiệp của kiểm toán viên. Các nhà quản lý trong công ty kiểm toán nên cân nhắc thiết lập ngân sách thời gian phù hợp để nâng cao chất lượng kiểm toán. Cơ quan chức năng khi kiểm soát chất lượng kiểm toán cần chú ý cả việc thiết lập ngân sách thời gian cho cuộc kiểm toán nhằm đảo bảo chất lượng kiểm toán.