Phân tích các yếu tố tuân thủ quy định pháp luật về kinh doanh phân bón của các cơ sở kinh doanh vật tư nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Cà Mau

Abstract

Tỉnh Cà Mau có diện tích nông nghiệp lớn, nhu cầu sử dụng phân bón phục vụ cho sản xuất nông nghiệp của người nông dân ngày càng tăng cao, nhiều cơ sở kinh doanh vật tư nông nghiệp tham gia hoạt động kinh doanh phân bón. Do đó, các ngành chức năng quan tâm đến hành vi tuân thủ quy định pháp luật của các cơ sở kinh doanh mặt hàng này là thực sự cần thiết. Tác giả sử dụng cơ sở lý thuyết liên quan đến vấn đề nghiên cứu như lý thuyết hành vi về tuân thủ quy định gồm tuân thủ quy định và tác dụng chính sách, các chính sách về quản lý tuân thủ, các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tuân thủ, cơ sở lý thuyết về mô hình tuân thủ T11 của Hà Lan, 27 biến quan sát trong mô hình T11 của Elffer và cộng sự (2003), và các nghiên cứu liên quan để hình thành bảng câu hỏi, phân tích thực trạng tuân thủ quy định pháp luật của các cơ sở có hoạt động kinh doanh phân bón. Thực hiện khảo sát 85 cơ sở kinh doanh vật tư nông nghiệp có hoạt động kinh doanh phân bón, phân tích đặc điểm mẫu khảo sát và đánh giá thực trạng hành vi tuân thủ quy định pháp luật về kinh doanh phân bón của các cơ sở thông qua việc đánh giá các khía cạnh tuân thủ tự giác, các khía cạnh kiểm soát, các khía cạnh hình phạt, xử phạt; đánh giá mức độ khó khăn của các doanh nghiệp khi tuân thủ và tình hình tuân thủ quy định trong lĩnh vực kinh doanh phân bón. Kết quả phân tích cho thấy 9 yếu tố trong 11 yếu tố là, Yếu tố lợi ích – chi phí, Khả năng bị thanh tra – kiểm tra, Khả năng bị báo cáo, Kiểm soát không chính thức, Tôn trọng cán bộ – cơ quan quản lý, Mức độ chấp nhận, Khả năng bị phát hiện, Khả năng bị phạt và Mức độ nghiêm trọng của hình phạt có giá trị trung bình mức độ đồng ý cao. Trong đó yếu tố T3 (mức độ chấp nhận) và T4 (tôn trọng cán bộ – cơ quan quản lý) là cao nhất. Kiến thức quy định (T1), yếu tố kiểm tra chọn lọc (T9) cũng đểu có ảnh hưởng nhưng với giá trị thấp hơn 9 yếu tố nêu trên. Điều này chứng tỏ, các yếu tố này ảnh hưởng đến sự tuân thủ quy định pháp luật về kinh doanh phân bón của các cơ sở kinh doanh. Trên cơ sở này, tác giả đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao việc tuân thủ quy định pháp luật của các cơ sở kinh doanh vật tư nông nghiệp có tham gia hoạt động kinh doanh phân bón, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về lĩnh vực kinh doanh phân bón.