Các nhân tố tác động đến việc áp dụng mô hình lập dự toán ngân sách dựa trên kết quả hoạt động tại các đơn vị sự nghiệp công lập ở Việt Nam

Abstract

Lập dự toán ngân sách dựa trên kết quả hoạt động (PBB) là một trong những công cụ quan trọng để hướng dẫn và phân bổ nguồn lực tập trung hướng vào kết quả hoạt động. PBB giúp khai thác và sử dụng nguồn lực một cách tiết kiệm, hiệu quả và đảm bảo tính bền vững, minh mạch cho NSNN ở nhiều quốc gia. Tuy nhiên tại Việt Nam, các đơn vị sự nghiệp công vẫn chưa áp dụng PBB một cách rộng rãi, đồng thời những nghiên cứu về PBB và các nhân tố tác động đến việc áp dụng PBB còn hạn chế. Cho nên mục tiêu luận án này là “xác định các nhân tố tác động đến việc áp dụng mô hình PBB tại các đơn vị sự nghiệp công lập ở Việt Nam”. Nghiên cứu này vận dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp với 2 giai đoạn: nghiên cứu sơ bộ và nghiên cứu chính thức. Trong nghiên cứu chính thức tác giả xử lý dữ liệu thông qua kỹ thuật PLS-SEM dựa trên phần mềm SmartPLS 3.2.9. Kết quả cho ra 4 nhân tố tác động đến việc áp dụng mô hình PBB gồm nhận thức về lợi thế tương đối của PBB, sự hỗ trợ của tổ chức, thẩm quyền áp dụng và chi phí chuyển đổi. Kết quả của nguyên cứu này giúp cho nhà quản lý đơn vị và các cơ quan có thẩm quyền có cơ sở đưa ra các chính sách phù hợp để thúc đẩy việc áp dụng mô hình lập dự toán mới nhằm quản lý ngân sách một cách hiệu quả hơn, cũng như bổ sung vào lý thuyết về lĩnh vực này.