Thành lập văn phòng công chứng – thực tiễn tại Thành phố Hồ Chí Minh

Abstract

Quy định về thành lập Văn phòng công chứng trong cả nước nói chung và thực tiễn thành lập Văn phòng công chứng tại thành phố Hồ Chí Minh nói riêng đều phải tuân theo quy định tại Luật Công chứng 2014 và các luật khác có liên quan. Việc xã hội hóa ngành công chứng theo Luật Công chứng 2006 đã cho phép thành lập văn phòng công chứng nhưng vẫn nằm trong phạm vi quy hoạch của Chính phủ. Để đẩy mạnh sự phát triển của ngành công chứng, Luật Công chứng 2014 đã được ban hành thay thế cho LLC 2006. Từ năm 2019, vấn đề quy hoạch công chứng đã chính thức được bãi bỏ. Một số nội dung liệt kê sau đây có thể được xem vấn đề vướng mắc trong hoạt động thành lập văn phòng công chứng. Thứ nhất, Tiêu chí xét duyệt hồ sơ thành lập văn phòng công chứng tại mỗi địa phương ban hành có sự khác nhau. Có địa phương thì hạn thế thời gian hợp danh của các công chứng viên đối với việc tham gia thành lập văn phòng công chứng, có địa phương thì lại không quy định vấn đề này. Thứ hai, tuy luật đã bỏ quy hoạch về công chứng nhưng việc cho phép thành lập văn phòng công chứng ở mỗi nơi có sự khác nhau. Có nơi hồ sơ xin phép thành lập đủ điều kiện theo quy định thì được cho phép thành lập, có nơi phải chờ có thông báo của cơ quan quản lý địa phương mới được thành lập. Thứ ba, việc thành lập văn phòng công chứng có sự tham gia không chính thức của các chủ đầu tư (còn được gọi là thành viên góp vốn), đã xảy ra tranh chấp giữa công chứng viên và chủ đầu tư về vốn góp, quyền điều hành văn phòng công chứng, khởi kiện ra tòa,… gây ảnh hưởng đến hoạt động của văn phòng công chứng, làm mất đi sự tôn nghiêm của pháp luật đối với hành vi vi phạm Luật Công chứng này. Các vấn đề nêu trên cần được phân tích, nghiên cứu làm rõ để tìm ra sự hạn chế, bất cập trong các quy định của pháp luật đối với việc thành lập văn phòng công chứng thông qua các phương pháp nghiên cứu lịch sử, hệ thống hóa pháp luật, phân tích, tổng hợp, dự báo và đánh giá. Luận văn đưa ra kiến nghị rằng cần xây dựng một bộ khung tiêu chí chuẩn chung về quy định xét duyệt hồ sơ thành lập văn phòng công chứng cũng như sửa đổi, bổ sung một số nội dung tại Luật Công chứng trong thời gian tới để việc thành lập văn phòng công chứng được ổn định và phát triển bền vững, tuân thủ đúng các quy định pháp luật.