Pháp luật về Hợp đồng bảo hiểm tài sản tại Việt Nam

Abstract

Kinh doanh bảo hiểm là hoạt động kinh doanh đã tồn tại và phát triển từ hơn ngàn năm trước tại Châu Âu, là công cụ hữu hiệu để giảm thiểu các thiệt hại thực tế khi rủi ro xảy ra. Ngày nay, sự phát triển của hoạt động kinh doanh bảo hiểm gắn liền với sự phát triển của nền kinh tế và là ngành dịch vụ với nhiều sản phẩm đa dạng, là một trong các kênh điều hòa vốn cho nền kinh tế và góp phần giảm thiểu thiệt hại cho cá nhân, tổ chức khi rủi ro thực tế xảy ra, hỗ trợ một phần ổn định an sinh xã hội. Do hoàn cảnh lịch sử đặc biệt của Việt Nam, trong giai đoạn từ 1965 -1994, toàn thị trường chỉ tồn tại duy nhất Công ty Bảo hiểm Việt Nam. Đến năm 2000 Luật kinh doanh bảo hiểm (luật cũ) chính thức được ban hành và có hiệu lực vào năm 2001. Từ khi luật có hiệu lực, đã tạo hành lang pháp lý cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm phát triển. Hoạt động kinh doanh bảo hiểm làm phát sinh quan hệ pháp lý giữa doanh nghiệp bảo hiểm và bên tham gia bảo hiểm. Quan hệ này chính là quan hệ hợp đồng bảo hiểm. Trong đó, hợp đồng bảo hiểm tài sản là một loại hợp đồng bảo hiểm thông dụng, đồng thời cũng mang nhiều nét đặc thù so với các loại hợp đồng bảo hiểm khác, chịu sự điều chỉnh của pháp luật dân sự, thương mại, cũng như các tập quán quốc tế, điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia. Từ năm 2000 đến nay, Nhà nước đã ban hành 2 Luật để điều chỉnh luật cũ, và gần nhất, ngày 16 tháng 06 năm 2022, Quốc Hội đã thông qua Luật số 08/2022/QH15 về Luật Kinh Doanh Bảo Hiểm 2022, có hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 năm 2023, thay thế hoàn toàn luật cũ và các luật điều chỉnh trước đây. Nhiều nội dung luật định về hợp đồng bảo hiểm tài sản đã được cập nhật, nhưng theo tác giả vẫn còn tồn tại một số bất cập cần được hoàn thiện để góp phần thúc đẩy sự phát triển của hoạt động kinh doanh bảo hiểm và thị trường bảo hiểm Việt Nam.