Phân tích ảnh hưởng của cấu trúc sở hữu đối với hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp ngành điện niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Abstract

Luận văn này nghiên cứu những tác động lên thành quả của doanh nghiệp từ cấu trúc sở hữu, trong đó nội hàm gồm sở hữu nhà nước, sở hữu của các cá nhân quản lý và sở hữu của các cổ đông lớn, trên mẫu nghiên cứu gồm 36 công ty ngành điện đang hoạt động trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong mười năm từ năm 2012 đến năm 2022. Thành quả tài chính của doanh nghiệp được đo lường và phản ánh bằng Tobin’s Q và ROA. Nghiên cứu sử dụng phương pháp ước lượng là System GMM hai giai đoạn nhằm kiểm soát vấn đề nội sinh trong mô hình có xét đến cấu trúc sở hữu. Kết quả thực nghiệm cho thấy mối tương quan hình chữ U giữa sở hữu nhà nước và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, tức là tương quan tiêu cực khi sở hữu nhà nước ở mức thấp và tương quan tích cực khi sở hữu nhà nước ở mức cao, ngụ ý rằng việc thúc đẩy các doanh nghiệp nhà nước sớm cổ phần hóa cần được cân nhắc cẩn trọng trong khối ngành sản xuất điện. Trong khi đó, khi tỷ lệ sở hữu của các người quản lý càng cao sẽ càng có ảnh hưởng tích cực lên thành quả của công ty; ngược lại khi công ty có tỷ trọng cổ phần thuộc cổ đông lớn càng cao, hiệu quả của công ty càng có khuynh hướng kém đi. Kết quả này ngụ ý rằng, động lực của nhà quản lý đóng vai trò quan trọng hơn cơ chế giám sát bên ngoài trong việc nâng cao hiệu quả quản trị công ty.