Ảnh hưởng của đổi mới xanh đến kết quả hoạt động của doanh nghiệp sản xuất thông qua vai trò trung gian của hiệu quả môi trường và lợi thế cạnh tranh tại tỉnh Đồng Nai

Abstract

Việc tăng trưởng “nóng” về kinh tế và phát triển ồ ạt các doanh nghiệp là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường và suy giảm tài nguyên. Các doanh nghiệp sản xuất (DNSX) được xem là một trong những nguyên nhân chính của các vấn đề môi trường mà thế giới phải đối mặt. Việc tìm ra giải pháp để hạn chế và giảm thiểu các tác nhân gây ô nhiễm môi trường trở nên cấp thiết trong bối cảnh hiện nay. Đổi mới xanh được biết đến như là một trong những phương pháp hữu hiệu đang được rất nhiều DNSX quan tâm vì nó có thể giúp doanh nghiệp cắt giảm chi phí sản xuất, tạo ra sự khác biệt trong sản phẩm, kiểm soát nguyên vật liệu đầu vào, hạn chế các hao phí trong quá trình sản xuất từ đó giúp doanh nghiệp đạt được lợi thế cạnh tranh, hiệu quả môi trường, góp phần cái thiện kết quả hoạt động của DNSX. Nghiên cứu này nhằm mục đích kiểm tra ảnh hưởng của đổi mới xanh đến kết quả hoạt động của các doanh nghiệp sản xuất thông qua vai trò trung gian của hiệu quả môi trường và lợi thế cạnh tranh tại tỉnh Đồng Nai. Trong đó, đổi mới xanh bao gồm đổi mới sản phẩm xanh, đổi mới quy trình xanh và đổi mới quản lý xanh. Hiệu quả môi trường và lợi thế cạnh tranh đóng vai trò là biến trung gian giữa đổi mới xanh và kết quả hoạt động của DNSX. Bằng phương pháp phân tích PLS-SEM, kết quả nghiên cứu cho thấy: đổi mới sản phẩm xanh và quy trình xanh tác động cùng chiều với hiệu quả môi trường; đổi mới sản phẩm xanh, quy trình xanh và quản lý xanh tác động cùng chiều với lợi thế cạnh tranh; hiệu quả môi trường tác động cùng chiều với lợi thế cạnh tranh; hiệu quả môi trường và lợi thế cạnh tranh tác động cùng chiều với kết quả hoạt động của DNSX; hiệu quả môi trường đóng vai trò trung gian giữa đổi mới sản phẩm xanh và quy trình xanh đến kết quả hoạt động của DNSX; lợi thế cạnh tranh đóng vai trò trung gian giữa đổi mới sản phẩm xanh, quy trình xanh và quản lý xanh đến kết quả hoạt động của DNSX; và cuối cùng, đổi mới quản lý xanh không có tác động đến hiệu quả môi trường và kết quả hoạt động của DNSX. Nghiên cứu đã lấp đầy khoảng trống lý thuyết về mối quan hệ giữa đổi mới xanh, hiệu quả môi trường, lợi thế cạnh tranh và kết quả hoạt động của DNSX. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu đem lại ý nghĩa thực tiễn cho người chủ/ quản lý cấp cao của DNSX. Nghiên cứu đã đưa ra một số hàm ý cải thiện kết quả hoạt động thông qua đổi mới sản phẩm xanh, đổi mới quy trình xanh và đổi mới quản lý xanh. Cuối cùng, một số hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo được đề xuất.