Ảnh hưởng của đòn bẩy tài chính và cấu trúc sở hữu đến hiệu quả hoạt động của các công ty niêm yết tại Việt Nam

Abstract

Đề tài nghiên cứu ảnh hưởng của đòn bẩy tài chính và cấu trúc sở hữu đến hiệu quả hoạt động của 180 công ty phi tài chính niêm yết trong giai đoạn 2016 – 2022. Hiệu quả hoạt động được đo lường bởi ROA và ROE; trong khi đòn bẩy tài chính được thể hiện thông qua tỷ lệ tổng nợ trên vốn chủ sở hữu; cấu trúc sở hữu đề cập đến loại hình sở hữu như sở hữu nhà nước và sở hữu nước ngoài. Đề tài sử dụng phương pháp hồi quy dữ liệu bảng (bao gồm ước lượng tác động cố định FEM, ước lượng tác động ngẫu nhiên REM và ước lượng OLS gộp) để ước lượng mô hình nghiên cứu, trong khi tiếp tục xem xét các khiếm khuyết của mô hình như vấn đề tự tương quan và phương sai thay đổi của sai số. Các khiếm khuyết của mô hình nếu có sẽ được khắc phục bằng ước lượng hồi quy tổng quát khả thi (FGLS). Kết quả, đề tài tìm thấy rằng các doanh nghiệp sử dụng đòn bẩy tài chính cao thì hiệu quả hoạt động sẽ giảm. Với loại hình sở hữu, sở hữu nước ngoài có tác động tích cực đến hiệu quả hoạt động, ngay khi xem xét với ROA hoặc ROE. Trong khi đó, luận văn chỉ tìm thấy bằng chứng thống kê về ảnh hưởng tích cực của sở hữu nhà nước đến ROE của doanh nghiệp. Ngoài ra, luận văn cũng tìm thấy rằng các doanh nghiệp có quy mô lớn, tốc độ tăng trưởng doanh thu cao tương ứng với hiệu quả hoạt động cao, trong khi tuổi đời niêm yết lại ảnh hưởng ngược chiều đến hiệu quả hoạt động. Cuối cùng, luận văn tìm thấy bằng chứng thống kê về ảnh hưởng tích cực của tính thanh khoản đến ROA của doanh nghiệp, trong khi lại ảnh hưởng tiêu cực đến ROE của doanh nghiệp. Các phát hiện chính này là những luận cứ khoa học cho các hàm ý chính sách đề xuất của luận văn.