Đánh giá tác động của đầu tư công nghệ đến hiệu quả hoạt động và rủi ro phá sản của các ngân hàng thương mại ở Việt Nam

Abstract

Trong giai đoạn cách mạng công nghiệp 4.0, công nghệ là một yếu tố không thể thiếu của các ngân hàng hiện nay. Tuy nhiên, các nghiên cứu ứng dụng về tác động của yếu tố công nghệ đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng Việt Nam còn hạn chế. Do đó, luận văn “Đánh giá tác động của đầu tư công nghệ đến hiệu quả hoạt động và rủi ro phá sản của các ngân hàng thương mại ở Việt Nam” với mục tiêu là đánh giá mức độ tác động của việc đầu tư công nghệ đến hiệu quả hoạt động ở các ngân hàng thương mại Việt Nam giai đoạn từ năm 2010 đến năm 2023. Từ đó gợi ý các chính sách giúp cho các nhà hoạch định và quản trị ngân hàng nhận thức rõ vai trò của công nghệ, đồng thời có những giải pháp phù hợp cho hướng phát triển sắp tới. Số liệu sử dụng trong nghiên cứu này được thu thập dựa trên dữ liệu của 25 Ngân hàng thương mại Việt Nam. Tác giả sử dụng phương trình hồi quy đa biến tuyến tính với các phương pháp hồi quy gộp (Ordinary Least Square - Pooled OLS), phương pháp tác động ngẫu nhiên (Random effect model - REM) và phương pháp tác động cố định (Fix effect model –FEM). Sau khi có được mô hình, thực hiện khắc phục các khuyết tật bằng phương pháp bình phương tối thiểu tổng quát (Generalized Least Square – GLS). Cuối cùng dùng phương pháp tổng quát thời điểm (Generalized Method of Moments – GMM) để khắc phục hiện tượng nội sinh của mô hình. Kết quả là việc đầu tư vào công nghệ có tác động tích cực đến hiệu quả hoạt động được điều chỉnh theo rủi ro, tuy nhiên lại có ảnh hưởng tiêu cực đến tỷ lệ thu nhập lãi thuần của các NHTM Việt Nam trong giai đoạn 2010 – 2023. Bên cạnh đó, cũng tìm thấy mối liên hệ khả quan giữa đầu tư công nghệ đến hệ số rủi ro phá sản. Bài nghiên cứu cũng tìm thấy các mối liên hệ giữa quy mô tổng tài sản, vốn chủ sở hữu, năng lực quản trị chi phí, tỷ lệ nợ xấu và tỷ lệ an toàn vốn với các chỉ số hiệu quả hoạt động và rủi ro phá sản của các ngân hàng. Dựa trên kết quả này, nhóm tác giả đề xuất một số khuyến nghị cho các nhà quản trị ngân hàng để cải thiện hiệu quả đầu tư công nghệ trong thời gian sắp tới, thúc đẩy ngành ngân hàng phát triển bền vững.