Đánh giá sức chịu đựng thanh khoản các ngân hàng thương mại Việt Nam

Abstract

Trước những biến động lớn của nền kinh tế toàn cầu đặc biệt là tác động từ đại dịch Covid-19 việc đánh giá khả năng chịu đựng thanh khoản của các NHTM là rất cần thiết. Nghiên cứu này nhằm mục tiêu cung cấp thêm bằng chứng thực nghiệm về khả năng chống chịu của các NHTM Việt Nam trước những sự kiện bất lợi và ngoại lệ như đại dịch Covid-19. Tác giả đã sử dụng mô hình đánh giá sức chịu đựng thanh khoản do nhóm tác giả Dương Quốc Anh phát triển được cải tiến từ mô hình của Martin Cihak để phù hợp với điều kiện kinh tế của Việt Nam. Mô hình này sử dụng dữ liệu về tài sản Có – Nợ của các NHTM tại một thời điểm xác định với các giả định về các cú sốc thanh khoản dẫn đến sự tăng đột biến trong tỷ lệ rút tiền từ các tài khoản tiền gửi. Mục tiêu là đo lường khả năng chịu đựng thanh khoản của các NHTM bằng số ngày mà các ngân hàng có thể duy trì hoạt động thanh khoản mà không cần sự hỗ trợ từ NHNN và thị trường liên ngân hàng. Dữ liệu được thu thập từ báo cáo tài chính năm 2022 của 20 NHTM Việt Nam niêm yết trên sàn chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh và sàn chứng khoán Hà Nội. Lựa chọn năm 2022 làm thời điểm nghiên cứu rất quan trọng bởi đây là giai đoạn kinh tế Việt Nam đang phục hồi sau những ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19. Những dữ liệu này cung cấp một cái nhìn toàn diện về tình hình tài chính của các ngân hàng, giúp đánh giá chính xác khả năng chịu đựng thanh khoản của họ trước các cú sốc bất lợi. Kết quả nghiên cứu cho thấy sức chịu đựng thanh khoản của các NHTM Việt Nam hiện tại còn yếu. Các ngân hàng này chỉ có thể chịu đựng các cú sốc thanh khoản trong ngày đầu tiên trong 5 ngày làm việc mà không cần phải bán các tài sản kém thanh khoản hoặc có sự hỗ trợ từ NHNN và thị trường liên ngân hàng. Điều này phản ánh mức độ rủi ro thanh khoản cao của các NHTM Việt Nam đặc biệt là khi đối mặt với các sự kiện bất lợi lớn. Trước thực trạng này, nghiên cứu đã đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường sức chịu đựng thanh khoản của các NHTM Việt Nam.