Tác động của cho vay P2P đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam

Abstract

Sự phát triển nhanh chóng của hoạt động cho vay ngang hàng (P2P) tạo ra nhiều cuộc thảo luận và tranh luận xoay quanh tác động của loại hình này đối với các ngân hàng truyền thống. Nghiên cứu tổng hợp các cơ sở lý luận chung về hoạt động cho vay P2P, các mô hình cho vay P2P tại Việt Nam và trên thế giới; đồng thời lập luận về mặt lý thuyết tác động của cho vay P2P đến hiệu quả hoạt động ngân hàng. Về mặt thực nghiệm, nghiên cứu làm sáng tỏ tác động của hoạt động cho vay P2P đến khu vực ngân hàng, ở khía cạnh hiệu quả hoạt động. Sử dụng dữ liệu bảng hàng năm của 30 ngân hàng thương mại tại Việt Nam, trong giai đoạn 2016–2022: với các mô hình hồi quy được sử dụng gồm OLS gộp, hiệu ứng cố định (FE) và hiệu ứng ngẫu nhiên (RE); sử dụng các kiểm định Chow, kiểm định Hausman, hệ số phóng đại phương sai VIF, kiểm định Wald, kiểm định Wooldridge và áp dụng mô hình hiệu chỉnh sai số dữ liệu bảng (PCSE), nghiên cứu phân tích thực nghiệm tác động của cho vay P2P đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại. Nghiên cứu kết luận rằng cho vay P2P có tác động cùng chiều đến hiệu quả hoạt động của ngân hàng. Kết quả của nghiên cứu cung cấp hàm ý thực tế về cách các ngân hàng thương mại có thể phản ứng trước làn sóng cho vay P2P. Các ngân hàng cần thực hiện một số thay đổi trong hành vi của mình để duy trì hoạt động kinh doanh và thị trường, chẳng hạn như cung cấp các sản phẩm mới và cải thiện dịch vụ để có thể chống chọi với sự cạnh tranh trong tương lai.