Nghiên cứu ảnh hưởng của các công ty fintech lên hiệu quả hoạt động của NHTM Việt Nam

Abstract

Trong nghiên cứu này chúng tôi tìm bằng chứng thực nghiệm để trả lời câu hỏi về khả năng cạnh tranh của các NHTM truyền thống của Việt Nam sẽ như thế nào trước sự lớn mạnh không ngừng của các công ty fintech. Bài nghiên cứu sử dụng mẫu quan sát bao gồm 31 NHTM CP Việt Nam trong giai đoạn 2006 – 2018. Chúng tôi sử dụng mô hình tuyến tính đa biến và ước lượng các tham số trong mô hình bằng phương pháp dùng cho dữ liệu bảng như hiệu ứng cố định hai chiều (Fixed effect two-way), ước lượng bằng phương pháp GLS (Fixed effect GLS- FEGLS) và phương pháp hồi quy biến công cụ (IV). Kết quả nghiên cứu tìm thấy sự gia tăng các công ty fintech tác động ngược chiều đến ROA, ROE, NIM và YEA các NHTM Việt Nam với độ lớn hệ số tương quan lần lượt là 0.0046; 0.041; 0.009 và 0.009. Kết quả kiểm định ảnh hưởng của fintech thay đổi theo thời gian và không gian (cross section test) cho thấy độ trễ một kỳ của biến FINTECH có tác động ngược chiều đến hiệu quả hoạt động của các NHTM; và các ngân hàng thương mại có thế mạnh đối với sản phẩm bán lẻ chịu tác động mạnh hơn so với nhóm ngân hàng còn lại. Chúng tôi cũng tìm thấy bằng chứng các biến đặc điểm ngân hàng và nhóm biến vĩ mô có tác động đến hiệu quả hoạt động của ngân hàng.