Các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ và chất lượng công bố thông tin trách nhiệm xã hội của các công ty niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Việt Nam

Abstract

Trên thế giới, gần đây giới học thuật đang rất quan tâm đến vấn đề về cải thiện thông tin trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, làm sao để thông tin trách nhiệm xã hội được đầy đủ, hữu ích với nhà đầu tư và các bên liên quan. Để được như vậy thì thông tin phải đảm bảo cả về mức độ (đầy đủ) và chất lượng (hữu ích) thông tin công bố. Ở Việt Nam cũng đang từng bước tiếp cận đến trách nhiệm xã hội cua Doanh Nghiệp. Đa phần các nghiên cứu ở Việt Nam mới chỉ dừng lại ở nghiên cứu mức độ công bố thông tin trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, chưa xem xét toàn diện thông tin trách nhiệm xã hội ở cả mức độ và chất lượng thông tin, mặt khác vẫn còn nhiều nhân tố mới cần khám phá để cải thiện thông tin trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Xuất phát từ những hạn chế đó, nghiên cứu này sẽ nghiên cứu toàn diện thông tin trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp cả về mức độ và chất lượng thông tin được công bố, đồng thời sẽ kiểm thêm nhân tố mới “Giám đốc nước ngoài” tác động đến việc công bố thông tin trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Vì vậy nghiên cứu chọn đề tài “Các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ và chất lượng công bố thông tin trách nhiệm xã hội của các công ty niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Việt Nam” để lấp đầy khoảng trống. Nghiên cứu này nhằm mục đích xác định và đo lường các nhân tố tác động đến mức độ và chất lượng công bố thông tin trách nhiệm xã hội của các công ty niêm yết ở Việt Nam. Để đạt được mục tiêu này, nghiên cứu đã áp dụng phương pháp định lượng, thu thập dữ liệu từ báo cáo tài chính và báo cáo thường niên của 160 công ty niêm yết tại Việt Nam trong giai đoạn 2019-2022. Các dữ liệu được xử lý và phân tích bằng phần mềm Stata 17. Kết quả nghiên cứu: Thứ nhất, luận văn đã xác định được hai nhóm nhân tố có tác động tích cực đến mức độ và chất lượng công bố thông tin trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp: (1) Đặc điểm doanh nghiệp: (Quy mô doanh nghiệp; Loại hình doanh nghiệp; Tỷ suất sinh lời); Và (2) Quản trị doanh nghiệp: (Hội đồng quản trị độc lập; Giám đốc nước ngoài). Thứ hai, luận văn đã đo lường được mức độ tác động của từng nhân tố: (1) Đối với mức độ công bố thông tin trách nhiệm xã hội: Tỷ suất sinh lời là nhân tố tác động mạnh nhất, trong khi quy mô doanh nghiệp có tác động yếu nhất. (2) Đối với chất lượng công bố thông tin trách nhiệm xã hội: Loại hình doanh nghiệp có tác động mạnh nhất và quy mô doanh nghiệp có tác động yếu nhất. Ngoài ra nghiên cứu cũng xác định được nhân tố mới “Giám đốc nước ngoài” có tác động đáng kể đến cả mức độ và chất lượng công bố thông tin trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Dựa trên các kết quả thu được, luận văn đã đưa ra một số hàm ý, chính sách cụ thể tập trung vào 2 nhóm nhân tố nhằm cải thiện mức độ và chất lượng công bố thông tin trách nhiệm xã hội của các công ty niêm yết tại Việt Nam. Đồng thời, tác giả cũng chỉ ra những điểm hạn chế của luận văn, và đưa ra các gợi ý, định hướng cho các nghiên cứu tiếp theo trong lĩnh vực kế toán trách nhiệm trong tương lai.