Đánh giá và phân bổ rủi ro hợp lý cho các bên tham gia trong các dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) tại Thành phố Hồ Chí Minh

Abstract

Đề tài nhằm tìm ra các rủi ro tiềm ẩn, đánh giá đúng mức độ rủi ro nếu nó xảy ra và đồng thời phân bổ rủi ro hợp lý nhất theo nguyên tắc “rủi ro được phân bổ cho bên có khả năng kiểm soát nó tốt nhất”. Xuất phát từ yêu cầu đánh giá và phân bổ rủi ro hợp lý trong các dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) tại Thành phố Hồ Chí Minh, tác giả đã lược khảo các tài liệu, các nghiên cứu trước, tham vấn chuyên gia và nhận diện được 58 yếu tố rủi ro được nhóm trong 9 nhóm rủi ro. Một cuộc điều tra với tổng cộng 295 phiếu khảo sát được phát hành, 103 phiếu trả lời thu được để phân tích dữ liệu. Tác giả đã phân tích, xác định, đánh giá mức rủi ro của 58 yếu tố rủi ro và xếp hạng các rủi ro theo mức độ rủi ro. Kết quả đánh giá rủi ro từ cao tới thấp lần lượt là: Chậm trễ trong quá trình phê duyệt và cấp phép dự án; Tham nhũng của quan chức Chính phủ; Các luật về PPP chưa đầy đủ, rõ ràng, phù hợp; Thất bại hoặc chậm trễ trong thu hồi đất, bàn giao mặt bằng; Rủi ro tỷ lệ lãi suất. Thực trạng các rủi ro được phân bổ chủ yếu cho khu vực tư nhân (43/58 rủi ro). Có sự khác biệt rất lớn giữa Thực trạng phân bổ và Đề xuất phân bổ rủi ro hợp lý (49/58 rủi ro có sự khác biệt trong phân bổ). Điều này lý giải phần nào lý do các Nhà đầu tư đã phải gánh chịu quá nhiều rủi ro trong đầu tư các dự án theo hình thức PPP tại TP.HCM nên đã ngần ngại, không tham gia thực hiện dự án. Kết quả phân bổ rủi ro hợp lý có 27/58 rủi ro được phân bổ cho khu vực Nhà nước, 19/58 rủi ro được chia sẻ giữa Nhà nước và tư nhân, 12/58 rủi ro do tư nhân đảm nhận. Luận văn cũng đã đưa ra 10 khuyến nghị, giải pháp nhằm giúp Cơ quan quản lý Nhà nước, Nhà đầu tư xác định kịp thời các rủi ro và quản lý tốt các rủi ro trong các dự án đầu tư theo hình thức PPP tại TP. HCM