Mối quan hệ giữa thực tiễn quản trị nguồn nhân lực, trách nhiệm xã hội và kết quả hoạt động kinh doanh: trường hợp các doanh nghiệp chế biến thực phẩm tại Đồng bằng sông Cửu Long

Abstract

Luận án nhằm khám phá và đo lường mối quan hệ giữa các khái niệm thực tiễn quản trị nguồn nhân lực, trách nhiệm xã hội ở các khía cạnh nhân viên, khách hàng, môi trường và pháp lý với cam kết tổ chức và kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Dựa trên những lý thuyết như quản trị nguồn nhân lực, lý thuyết quản trị nguồn nhân lực xanh, lý thuyết trách nhiệm xã hội, lý thuyết cam kết tổ chức, lý thuyết về nhận diện xã hội và lý thuyết kết quả hoạt động kinh doanh để xây dựng mô hình nghiên cứu lý thuyết và mô hình cạnh tranh. Phương pháp nghiên cứu để xây dựng thang đo và kiểm định mô hình dựa trên nghiên cứu định tính, kết hợp với lấy ý kiến chuyên gia và phương pháp nghiên cứu định lượng. Phương pháp định tính được thực hiện dựa trên thảo luận với người quản lý, nhân viên có kinh nghiệm trong khoảng 5 năm trở lên, kết hợp với lấy ý kiến chuyên gia để khám phá, xây dựng và phát triển thang đo sơ bộ; Phương pháp định lượng: Khảo sát định lượng được tiến hành dựa trên định lượng sơ bộ thông qua khảo sát 136 quan sát, thang đo được đánh giá dựa trên kiểm định Cronbach’s alpha và phân tích nhân tố khám phá (EFA). Phương pháp mô hình cấu trúc tuyến tính (SEM) được thực hiện để kiểm định mô hình lý thuyết và các giả thuyết nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu cho thấy: Thực tiễn quản trị nguồn nhân lực có ảnh hưởng tích cực đến bốn khía cạnh của trách nhiệm xã hội gồm: khía cạnh nhân viên, khách hàng, môi trường và pháp lý. Trong đó, mức độ tác động quản trị nguồn nhân lực đến trách nhiệm xã hội khía cạnh môi trường là mạnh nhất. Điều này cho thấy, có sự quan tâm về các hoạt động quản trị nguồn nhân lực hướng đến thực hiện trách nhiệm xã hội khía cạnh môi trường đang được chú trọng nhiều trong doanh nghiệp; Thực tiễn quản trị nguồn nhân lực có ảnh hưởng tích cực trực tiếp đến cam kết tổ chức, góp phần thúc đẩy sự gắn kết nhân viên nhằm nâng cao động lực và hiệu quả thực hiện công việc. Về mặt thống kê, kết quả nghiên cứu không cho thấy thực tiễn quản trị nguồn nhân lực có ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả hoạt động kinh doanh; Có mối quan hệ tương quan tích cực giữa các khái niệm của trách nhiệm xã hội và cam kết tổ chức. Tuy nhiên, thông qua sự tác động của thực tiễn quản trị nguồn nhân lực thì chưa tìm được bằng chứng thống kê cho thấy trách nhiệm xã hội khía cạnh nhân viên, khách hàng, môi trường và pháp lý ảnh hưởng trực tiếp đến cam kết tổ chức; Trách nhiệm xã hội khía cạnh nhân viên không ảnh hưởng trực tiếp đến cam kết tổ chức, cũng như kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, mặc dù vậy trách nhiệm xã hội ở khía cạnh này có ảnh hưởng tích cực gián tiếp đến kết quả hoạt động kinh doanh thông qua cam kết tổ chức; Chỉ có hai khía cạnh của trách nhiệm xã hội là khía cạnh khách hàng và khía cạnh môi trường tác động trực tiếp tích cực của đến kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Trong đó, yếu tố ảnh hưởng mạnh nhất là việc thể hiện trách nhiệm xã hội đối với khách hàng, điều này có ý nghĩa lớn trong ngành chế biến thực phẩm; Cam kết tổ chức có ảnh hưởng trực tiếp và tích cực đến kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp chế biến thực phẩm, điều này giúp nhà quản lý chú trọng các hoạt động quản trị nguồn nhân lực giúp nhân viên nâng cao sự gắn kết tổ chức.