Ảnh hưởng của hạn chế tài chính và chi phí đại diện đến hiệu quả đầu tư của các doanh nghiệp Việt Nam

Abstract

Bài nghiên cứu xem xét ảnh hưởng của hạn chế tài chính và chi phí đại diện đối với hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp. Dựa trên nghiên cứu “A balancing act managing financial constraints and agency costs to minimize investment inefficiency in the Chinese market” của Guariglia và Yang (2016), tác giả xây dựng mô hình hồi quy GMM để tiến hành kiểm định mối quan hệ trên. Mẫu nghiên cứu là 154 công ty được niêm yết trên sàn HOSE trong giai đoạn 2005 đến 2017. Bài nghiên cứu phát hiện, tồn tại mối quan hệ giữa đầu tư dƣới mức kỳ vọng và thâm hụt trong dòng tiền tự do. Độ nhạy cảm của quan hệ này tăng cao khi mức độ hạn chế tài chính của doanh nghiệp gia tăng. Bên cạnh đó, bài nghiên cứu phát hiện khi mức độ mâu thuẫn trong vấn đề đại diện vượt ngưỡng nhất định sẽ tác động đến độ nhạy cảm của dòng tiền và đầu tư quá mức kỳ vọng. Đặc biệt, khi dòng tiền thâm hụt thì độ nhạy cảm của mối quan hệ trên sẽ tăng cao. Kết luân, khi hạn chế tài chính, các doanh nghiệp phụ thuộc nhiều vào dòng tiền hoạt động khi xem xét đầu tư. Mức độ hạn chế tài chính gia tăng, doanh nghiệp có xu hướng từ bỏ nhiều hơn các dự án đầu tư triển vọng khi dòng tiền thâm hụt. Khi mâu thuẫn trong vấn đề đại diện phát triển gay gắt đến mức độ nhất định sẽ tác động đến hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp. Các quyết định đầu tư quá mức có thể xảy ra dù dòng tiền của doanh nghiệp là thặng dư hay thâm hụt. Tuy nhiên, doanh nghiệp có xu hướng mạo hiểm và đưa ra các quyết định đầu tư quá mức nhiều hơn khi gặp khó khăn. Bài nghiên cứu chưa phân tích được tác động trên theo đặc điểm ngành, chu kỳ kinh tế và chưa xác định được điểm ngưỡng cụ thể của hạn chế tài chính và chi phí đại diện.