Kiểm định hiệu ứng đường cong chữ J trong cán cân thương mại song phương giữa Việt Nam và các đối tác thương mại

Abstract

Luận văn thực hiện nghiên cứu mô hình cán cân thương mại song phương giữa Việt Nam với mười một đối tác thương mại lớn Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, Thái Lan, Malaysia, Đức, Úc, Hồng Kông, Indonesia trong giai đoạn 1990-2019 nhằm kiểm định hiệu ứng đường cong J. Dựa trên nghiên cứu của Bahmani – Oskooee và Hanafiah Harvey năm 2010 cho Malaysia, tác giả thiết lập mô hình nghiên cứu gồm 3 biến độc lập là GDP của Việt Nam, GDP của đối tác thương mại và tỷ giá hối đoái thực song phương giữa Việt Nam và các đối tác. Sử dụng phần mềm EViews – Econometric Views để thực hiện kiểm định, đầu tiên kiểm định xem xét tính dừng của chuỗi dữ liệu ở các bậc sai phân 0, 1, 2 hoặc cao hơn bằng phương pháp ADF. Sau đó tiến hành kiểm định tính ổn định cấu trúc của mô hình trong ngắn hạn qua 2 kiểm định CUSUM và CUSUMQ. Tác giả dùng phương pháp kiểm định nghiệm đơn vị của Pesaran, Shin và Smith để kiểm định đồng liên kết của mô hình trong dài hạn. Cuối cùng là thực hiện kiểm định mô hình dài hạn bằng phương pháp hồi quy. Từ kết quả hồi quy, ghi nhận hiệu ứng đường cong J xuất hiện trong mô hình cán cân thương mại song phương Việt Nam – Hồng Kông. Tiếp theo, tác giả nêu lên một số quan điểm đề xuất trong công tác điều hành tỷ giá và cải thiện cán cân thương mại của Việt Nam, đồng thời nêu những hạn chế của luận văn và hướng nghiên cứu tiếp theo trong tương lai.