Nghiên cứu về ảnh hưởng của các nhân tố hành vi, việc hiểu biết tài chính và mức chấp nhận rủi ro đến quyết định đầu tư của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Việt Nam: Bằng chứng thực nghiệm tại Đại học UEH

Abstract

Thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn luôn luôn thay đổi, từng bước thích nghi và đã có những bước phát triển mạnh mẽ trong hơn 20 năm qua. Ngày nay khi xã hội càng phát triển, con người càng nhận ra tầm quan trọng trong việc tiết kiệm và quan tâm đến việc đầu tư hơn để có thêm lợi nhuận cho giai đoạn sau của cuộc đời mình. Đề tài được thực hiện nhằm nghiên cứu về ảnh hưởng của các nhân tố hành vi, việc hiểu biết tài chính và mức chấp nhận rủi ro đến quyết định đầu tư của các nhà đầu tư cá nhân. Trên cơ sở lý thuyết về tài chính hành vi, bài nghiên cứu thực hiện kiểm định các mối quan hệ đã được đề cập, đồng thời mở rộng mô hình lý thuyết của nghiên cứu trước đó. Các khái niệm được nghiên cứu bao gồm: quyết định đầu tư của sinh viên, sự quá mức tự tin, sự sẵn có, sự e ngại hối tiếc, tâm lý bầy đàn, tâm lý bầy đàn, việc hiểu biết tài chính và mức chịu rủi ro tài chính. Dựa trên thang đo cho các khái niệm được kế thừa từ các nghiên cứu có trước, một nghiên cứu định tính sơ bộ được thực hiện nhằm điều chỉnh lại công cụ đo lường cho phù hợp với bối cảnh nghiên cứu. Nghiên cứu định lượng chính thức sử dụng thuật toán PLS-SEM để kiểm định mô hình nghiên cứu được đề xuất; dựa trên dữ liệu thực nghiệm thu thập từ 149 người học đến từ Đại học UEH. Kết quả nghiên cứu cho thấy khoảng 47% phương sai của biến phụ thuộc sự hài lòng của sinh viên được giải thích bởi biến dự đoán trong mô hình nghiên cứu. Trong đó, các nhân tố hành vi có mối quan hệ thống kê cùng với quyết định đầu tư lần lượt là sự quá mức tự tin, sự sẵn có và sự e ngại hối tiếc. Mối quan hệ cùng chiều giữa việc hiểu biết tài chính và mức chấp nhận rủi ro tài chính được ủng hộ bởi bằng chứng thống kê. Ngoài ra, nghiên cứu kiểm định mối quan hệ giữa việc hiểu biết tài chính đến quyết định đầu tư thông qua mức chấp nhận rủi ro tài chính ghi nhận không có ý nghĩa thống kê. Từ kết quả nghiên cứu, các hàm ý quản trị được đề xuất giúp các nhà đầu tư, các nhà hoạch định chính sách và các cơ quan quản lý thị trường chứng khoán nâng cao hiệu quả quyết định đầu tư cũng như phát triển chiến lược đầu tư hiệu quả, từ đó tạo ra được nguồn lợi nhuận tối ưu. Do sự giới hạn về thời gian, nguồn lực, kinh phí, bài nghiên cứu này vẫn còn tồn tại những hạn chế. Vì vậy, nhóm nghiên cứu xác định các khiếm khuyết hiện tại và đề xuất hướng nghiên cứu cho tương lai.