Mối Quan Hệ Phi Tuyến Giữa Tín Dụng Thương Mại Và Khả Năng Sinh Lợi Của Các Công Ty Niêm Yết Việt Nam Trong Điều Kiện Hạn Chế Tài Chính

Abstract

Với mục tiêu là tìm ra mối quan hệ phi tuyến giữa tín dụng thương mại (TDTM) và khả năng sinh lợi của các doanh nghiệp (DN) niêm yết tại Việt Nam trong điều kiện hạn chế tài chính (HCTC), nghiên cứu này sử dụng mẫu dữ liệu của 417 DN phi tài chính được niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HOSE) và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2022. Bài nghiên cứu sử dụng phương pháp hồi quy dữ liệu Bảng (Panel Data) bao gồm hồi quy dữ liệu Gộp (Pooled OLS), hồi quy Hiệu ứng Cố định (FEM) và hồi quy Hiệu ứng Ngẫu nhiên (REM), đồng thời khắc phục các khuyết tật của mô hình bằng phương pháp Bình phương Tối thiểu Tổng quát Khả thi (FGLS), sau đó sử dụng phương pháp ước lượng Moments Tổng quát (GMM) để khắc phục vấn đề nội sinh trong mô hình nghiên cứu. Thông qua đó, bài viết đã trưng ra các bằng chứng thực nhiệm về mối quan hệ phi tuyến “hình chữ U ngược (∩)” giữa TDTM, bao gồm cả khoản phải thu khách hàng và khoản phải trả nhà cung cấp, và lợi nhuận của DN. Từ đó, suy ra mức tín dụng thương mại tối ưu mà tại đó các DN có thể cân bằng giữa lợi ích và chi phí, mang lại khả năng sinh lợi cao nhất cho doanh nghiệp. Từ các kết quả thực nghiệm, nghiên cứu này đề xuất các doanh nghiệp nên quản lý tốt chính sách TDTM, đặc biệt là chính sách bán chịu và chính sách chiếm dụng vốn. Theo đó, các nhà quản lý nên cố gắng giữ mức TDTM gần mức tối ưu nhất để có thể gia tăng lợi nhuận của doanh nghiệp.