Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua ô tô điện của người tiêu dùng tại Thành phố Hồ Chí Minh

Abstract

Trước bối cảnh ô nhiễm môi trường gia tăng, biến đổi khí hậu và khủng hoảng năng lượng tại Việt Nam, nhu cầu về các phương tiện di chuyển thân thiện với môi trường trở nên cấp thiết. Ô tô điện nổi lên như một giải pháp bền vững, giúp giảm phát thải khí Carbon dioxide, tuy nhiên, tại Việt Nam – đặc biệt là Thành phố Hồ Chí Minh, nghiên cứu về ý định mua loại phương tiện này còn nhiều hạn chế. Do đó, nhóm nghiên cứu thực hiện đề tài “Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua ô tô điện của người tiêu dùng tại TP.HCM” nhằm xác định các nhân tố chính tác động đến quyết định mua xe điện. Dựa trên mô hình kế thừa từ các nghiên cứu trước, nhóm tác giả đề xuất 5 yếu tố ảnh hưởng: “Thái độ” (ATT), “Chuẩn mực chủ quan” (SN), “Kiểm soát hành vi nhận thức” (PBC), “Khả năng không chấp nhận tính không chắc chắn” (IU), và “Mối quan tâm về môi trường” (EC). Dữ liệu được thu thập từ bảng khảo sát trực tuyến với đối tượng là người tiêu dùng đủ điều kiện sử dụng ô tô tại TP.HCM. Sau khi được làm sạch, dữ liệu gồm 300 mẫu được đưa vào phân tích bằng SPSS thông qua các phương pháp kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), tương quan Pearson và hồi quy tuyến tính để đánh giá mức độ tác động của các nhân tố đến ý định mua ô tô điện (INT). Kết quả cho thấy, các nhân tố PBC, IU và EC có tác động cùng chiều và tích cực đến ý định mua xe điện, nhấn mạnh vai trò của nhận thức về khả năng kiểm soát hành vi, khả năng không chấp nhận tính không chắc chắn và mối quan tâm về môi trường trong quyết định tiêu dùng. Ngược lại, ATT và SN không có ảnh hưởng đến ý định mua ô tô điện của người tiêu dùng trong nghiên cứu này, cho thấy thái độ cá nhân và tác động từ xã hội không phải là yếu tố quan trọng quyết định hành vi mua xe điện tại TP.HCM. Nghiên cứu này không chỉ góp phần vào việc hiểu rõ hành vi tiêu dùng bền vững mà còn đưa ra các khuyến nghị thực tiễn cho doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách trong việc xây dựng chiến lược tiếp thị, phát triển sản phẩm và hoàn thiện cơ sở hạ tầng nhằm thúc đẩy sự phát triển của thị trường ô tô điện tại Việt Nam.